جنگ غــزه؛ سود بزرگ برای شرکت های سلاح وغول‌های هوش مصنوعی

بریانیوز:(دوشنبه، ۲۴ قوس ۱۴۰۴) تحقیقات رسانۀ نشان می‌دهد تداوم جنگ توسط رژیم در باریکۀ غزه به فرصتی تازه برای آزمایش سیستم های نظارتی و هوش مصنوعی تبدیل شده است؛ سیستم که توسط شرکت‌های بزرگ فناوری آمریکا طراحی شده‌اند.

 در کنارحملات گاه و بیگاه اردوی رژیم اسرائیل در مناطق مختلف غزه، علی‌رغم آتش‌بس، هم‌زمان، جبهۀ جدید در فضای دیجیتال شکل گرفته است؛ در این جبهه، هوش مصنوعی به ابزاری کلیدی برای هدایت جنگ، تصمیم‌گیری نظامی و کنترل اوضاع تبدیل شده است.وبسایت تحلیلی الخنادق در گزراشی نوشت که بررسی‌های رسانۀ نشان می‌دهد که «در کنار ویرانی گسترده و کشتار غیرنظامیان، شرکت‌های بزرگ فناوری آمریکایی به‌دنبال بهره‌برداری از جنگ غزه هستند».

این وبگاه می‌افزاید: «این بهره‌برداری تنها به بازسازی محدود نمی‌شود، بلکه شامل ایجاد سامانه‌های نظارتی جدید برای کنترل مردم غزه نیز هست».الخنادق با استناد به تحقیقات رسانۀ، از جمله گزارشی که مجله «+972» در ۲۸ نوامبر ۲۰۲۵ منتشر کرده، تصریح می‌کند: «اردوی رژیم اسرائیل به‌طور گسترده از فناوری‌های هوش مصنوعی استفاده کرده است».به نوشته این وبگاه، این فناوری‌ها توسط شرکت‌هایی مانند «مایکروسافت»، «گوگل»، «آمازون» و همچنین شرکت‌های فعال در حوزه نظارت و تحلیل داده از جمله «پالانتیر» و «دیتاماینر» طراحی شده‌اند.

در ادامه آمده است: «این ابزارها صرفاً نقش پشتیبانی فنی ندارند، بلکه مستقیماً در شناسایی اهداف، دسته‌بندی ساکنان غزه و پردازش سریع اطلاعات میدانی به کار گرفته می‌شوند؛ به این ترتیب، این شرکت‌ها عملاً به بخشی از سازوکار ادارۀ جنگ تبدیل شده‌اند».مرکز آمریکایی مدیریت جنگ در جنوب فلسطین اشغالی وبگاه تحلیلی الخنادق می‌نویسد: از اواسط ماه اکتبر، حدود ۲۰۰ نیروی نظامی آمریکا در یک پایگاه بزرگ نظامی در جنوب فلسطین اشغالی مستقر شده‌اند؛ این پایگاه در فاصله حدود بیست کیلومتری شمال نوار غزه قرار دارد و در آن، مرکزی با عنوان «مرکز هماهنگی غیرنظامی ـ نظامی» راه‌اندازی شده است.به نوشته الخنادق، «به‌صورت رسمی اعلام شده است که این مرکز برای اجرای طرح آمریکا در دوره پس از جنگ فعالیت می‌کند». هدف این طرح شامل «خلع سلاح جنبش حماس، بازسازی غزه و ایجاد شرایط ثبات» عنوان شده است.با این حال، الخنادق به نقل از بررسی «+972» تأکید می‌کند: «این مرکز تنها یک نهاد هماهنگ‌کننده سیاسی یا انسانی نیست، بلکه در عمل به محلی برای حضور شرکت‌های خصوصی نظارتی آمریکا تبدیل شده است».طبق این گزارش، شرکت‌های «پالانتیر» و «دیتاماینر» حضور مستقیم در این مرکز داشته‌اند و این موضوع نشان می‌دهد جنگ غزه به فرصتی اقتصادی برای شرکت‌های بزرگ فناوری آمریکا تبدیل شده است.

پالانتیر؛ هوش مصنوعی در خدمت عملیات نظامیالخنادق می‌نویسد: در میان این شرکت‌ها، نام «پالانتیر» بیش از دیگران دیده می‌شود؛ این شرکت که ارتباط نزدیکی با نهادهای امنیتی آمریکا دارد، سامانۀ به نام «میون» را در اختیار این مرکز قرار داده است.در توضیح عملکرد این سامانه آمده است: «این سامانه با استفاده از هوش مصنوعی، داده‌هایی مانند تصاویر ماهوارۀ، اطلاعات پهپادها، شنود ارتباطات و داده‌های اینترنتی را جمع‌آوری و بررسی می‌کند». هدف از این کار، کمک به فرماندهان نظامی برای تصمیم‌گیری سریع در میدان نبرد عنوان شده است.طبق این گزارش، این سامانه پیش‌تر در عملیات‌های نظامی آمریکا در یمن، سوریه و عراق استفاده شده بود. در تابستان سال گذشته، پالانتیر قراردادی چند میلیارد دلاری با اردوی آمریکا برای ارتقای این سامانه امضا کرد و این قرارداد نشان می‌دهد استفاده از هوش مصنوعی به بخش مهمی از سیاست‌های نظامی آمریکا تبدیل شده است.از سوی دیگر پالانتیر از جنوری ۲۰۲۴ همکاری مستقیم خود با اردوی رژیم اسرائیل را آغاز کرد و در پی این همکاری، دفتر این شرکت در تل‌آویو گسترش یافت و نیروهای فنی جدید جذب شدند.به نوشته الخنادق، «این همکاری در حالی انجام شد که هم‌زمان، اتهام‌های گستردۀ درباره ارتکاب جنایت‌های جنگی توسط سربازان رژیم اسرائیل در غزه مطرح بود، با این حال مدیرعامل پالانتیر به‌صورت علنی از این همکاری دفاع کرده و به انتقاد از کسانی پرداخت که از شرکت‌های فناوری به جهت همکاری با اردوی اشغالگر انتقاد می‌کردند.

دیتاماینر؛ رصد مردم در فضای مجازی وبگاه تحلیلی الخنادق در ادامه نوشت: در کنار پالانتیر، شرکت «دیتاماینر» نیز در این مرکز حضور دارد و در زمینه رصد فضای مجازی فعالیت می‌کند».در ادامه آمده است: «دیتاماینر با استفاده از ارتباط نزدیک با شبکه‌های اجتماعی، بالخصوص شبکه اجتماعی ایکس، اطلاعات فوری درباره واکنش‌ها، تجمع‌ها و فضای عمومی در اختیار نهادهای امنیتی قرار می‌دهد».طبق این گزارش، «این شرکت فعالیت خود را با همکاری اداره تحقیقات فدرال آمریکا آغاز کرد و با دسترسی به اطلاعات کاربران، به‌تدریج، به یکی از ابزارهای اصلی دستگاه‌های امنیتی آمریکا تبدیل شد».در ادامه گزارش آمده است: «از این فناوری برای رصد اعتراض‌های داخلی در آمریکا، پیگیری فعالان اجتماعی و همچنین نظارت بر تجمع‌های حامی جنبش فلسطین استفاده شده است».تلاش برای کنترل غزه با ابزارهای جدید در بخش پایانی این گزارش آمده است: «این شواهد نشان می‌دهد دولت آمریکا و رژیم اسرائیل به‌دنبال تغییر شیوه کنترل بر غزه هستند و به‌جای حضور مستقیم نظامی، تمرکز آن‌ها بر استفاده از فناوری، نظارت دیجیتال و هوش مصنوعی قرار گرفته است».بنابراین هرچند در طرح‌های مطرح‌شده، از کاهش حضور نظامی و بازسازی غزه سخن گفته می‌شود، اما در عمل هدف، ایجاد شیوه‌های تازه برای کنترل مردم غزه است.

«الخنادق» با اشاره به تجربه‌های گذشته می‌نویسد: «طرح‌هایی که با عنوان بازسازی یا کمک سیاسی مطرح شده‌اند، در بسیاری از موارد به ادامه اشغال با روش‌های جدید منجر شده‌اند؛ اکنون نیز غزه به محلی برای آزمایش سامانه‌های نظارتی و فناوری‌های جدید تبدیل شده است».در این مسیر، شرکت‌های بزرگ فناوری آمریکایی نقش فعالی دارند و در مجموع، آمریکا و رژیم اسرائیل تلاش دارند به بهانه بازسازی، شیوه‌های تازۀ برای کنترل مردم غزه ابداع کنند؛ شرکت‌های فناوری نیز با سکوت در برابر نقش خود، عملاً به بخشی از این روند تبدیل شده‌اند.

افسر سابق سرویس‌ امنیتی اسرائیل: با هدف قرار دادن رهبران  جنبش حماس راه به جایی نخواهیم برد

درعین حال، یکی از افسران ارشد سابق سرویس‌های امنیتی  رژیم اسرائیل که جزو کارشناسان مسایل جنبش حماس محسوب می‌شود، اعتراف کرد، با وجود آنکه ترور رهبران این گروه یک دستاورد است اما اقدامی سرنوشت ساز نیست.

پایگاه خبری عبری زبان بوحل در گزارشی در این رابطه به نقل از سرگرد ذخیره گای اویاد کارشناس مسایل حماس و مورخ نظامی که کتابی هم در رابطه با حماس منتشر کرد، تاکید کرد، ضربه زدن به ساختار رهبری جنبش حماس امری مهم است اما اقدامی سرنوشت ساز محسوب نمی‌شود، جنگ با حماس و فلسطینیان طولانی مدت و همچنان مستمر خواهد بود.

این کارشناس اسرائیلی که بعد از ترور رائد سعد از رهبران برجسته شاخه نظامی جنبش حماس با این رسانه سخن می‌گفت افزود: شاید حملات و عملیات تروری که علیه رهبران حماس سامان داده می‌شوند، بیانگر قدرت اطلاعاتی اسرائیل باشند اما به هیچ عنوان نباید آن را بیانگر پایان این سازمان تلقی کرد.

او در این رابطه افزود: شاید اسرائیل در بعد اطلاعاتی برتری داشته باشد و بتواند به جمع آوری اطلاعاتی بپردازد اما نمی‌تواند از مشخص کردن نیت‌ها با مشکل مواجه است، این همان ضعفی است که در 7 اکتبر هم تکرار شد و به همین شکل بعدا هم تکرار می‌شود، شاید ما در ترور و کشتن تبحر داشته باشیم اما همیشه در خوانش نیت و قصد آنها برای آینده عاجز هستیم.

اویاد خاطرنشان کرد که امسال سی و هشتمین سالگرد تأسیس حماس است، عددی که به گفته او محدودیت‌های سیاست ترور را نشان می‌دهد. او افزود: «دهه‌هاست که پدران بنیانگذار، مهندسان و رهبران حذف شده‌اند، اما این جنبش از بین نرفته است. این تجربه منتقل می‌شود و همیشه کسی خواهد بود که رهبری را ادامه دهد».

 در حالی که حذف چهره‌های برجسته یک دستاورد قابل توجه است، اما تضمینی برای فروپاشی این سازمان نیست.

افسر سابق سرویس‌های اطلاعاتی اسرائیل با ابراز بدبینی نسبت به آینده نوار غزه گفت: «حماس عمیقاً در جامعه ریشه دوانده و یکی از بزرگترین نمادها در نوار غزه است. غزه با جمعیت بیش از دو میلیون نفر، اینجا خواهد ماند».

وی افزود که جنگ فعلی فقط حلقه دیگری از زنجیره طولانی درگیری‌ها بین رژیم اسرائیل و فلسطینیان است و هیچ راه حل روشنی برای آن دیده نمی‌شود.

او همچنین‌ ‌ایده اعزام نیروی بین‌المللی برای از بین بردن حماس را غیرواقعی دانسته و در این رابطه گفت: «این طرح در تئوری خوب به نظر می‌رسد، اما هیچ کشوری عجله‌ای برای اعزام نیرو به یک منطقه جنگی پیچیده علیه حماس ندارد».

به گفته وی، اختلافات عمیقی بین اسرائیل و ایالات متحده  از یک سو که این نیرو را وسیله‌ای برای از بین بردن حماس می‌دانند و کشورهایی مانند قطر و ترکیه که نیرویی را ترجیح می‌دهند که فقط برای نظارت بر آتش‌بس حضور داشته باشد، وجود دارد.

اویاد در مورد احتمال یک عملیات زمینی گسترده هم گفت که حماس هنوز هزاران جنگجو و زیرساخت‌های زیرزمینی گسترده‌ای را به ویژه در شهر غزه و اردوگاه‌های پناهندگان مرکزی حفظ کرده است.

آویاد تأکید کرد که حماس را نمی‌توان به طور کامل حذف کرد، فقط می‌توان آن را تضعیف کرد.

وی همچنین اعتراف کرد: «این یک درگیری طولانی مدت است که با رقابت مداوم بین اسرائیل و سازمان‌های فلسطینی مشخص می‌شود».

او همچنین در مورد تلاش‌های حماس برای تکرار مدل غزه در کرانه باختری ابراز نگرانی کرده و آن را مایه فرسایش گسترده نیروهای نظامی اسرائیل توصیف کرد.

از سوی دیگر، هلال‌احمر ترکیه یک کشتی حامل حدود یک‌هزار و ۳۰۰ تُن کمک‌های بشردوستانه را از بندر مرسین به مقصد بندر العریش مصر اعزام کرده است.

براساس اعلام این نهاد، این محموله شامل مواد غذایی، تجهیزات صحی، لباس و کمپل بوده و پس از تخلیه در مصر، از طریق مسیرهای تعیین‌شده به نوار غزه منتقل خواهد شد.

کامل کارادنیز، عضو هیأت مدیره هلال‌احمر ترکیه، گفته است که آنکارا تاکنون بیش از ۱۸ هزار تُن کمک بشردوستانه به غزه ارسال کرده و تلاش دارد یک مسیر پایدار برای تداوم حمایت‌های انسانی از مردم این منطقه ایجاد کند.