تقدیر ذاکرجلالی از نقش امریکا و پرسش های بی پاسخ دربارۀ گذشته و امروز افغانستان

روایتی از اشغال؛

 تقدیر ذاکرجلالی از نقش امریکا و پرسش های بی پاسخ دربارۀ گذشته و امروز افغانستان

بریانیوز(سه شنبه۹جدی۱۴۰۴) ذاکر جلالی، رئیس دوم سیاسی وزارت خارجۀ حکومت سرپرست افغانستان، در اظهاراتی بحث‌برانگیز گفته است که نقش ایالات متحده امریکا در پروژه‌های بزرگ انکشافی چون بند کجکی در هلمند و میدان هوایی کندهار «نباید نادیده گرفته شود»؛ سخنانی که با مواضع تند پیشین تحریک طالبان افغانستان علیه حضور امریکا در افغانستان در تضاد آشکار قرار دارد.

جلالی، دوره ۲۰ سالۀ حضور امریکا را «اشغال» خوانده، اما هم‌زمان آن را مرحله‌ای «استثنایی» در روابط دو کشور توصیف کرده و مدعی شده است که نه‌تنها پیچیدگی خاصی در روابط کنونی کابل–واشنگتن وجود ندارد، بلکه زمینه برای بازسازی و گسترش روابط نیز فراهم است.

او در صفحه ایکس خود نوشته است که امضای توافق‌نامه دوحه نشانۀ از «عمل‌گرایی» دو طرف بوده تا از گذشته عبور کرده و بر فرصت‌های مرحله جدید تمرکز کنند. این در حالی است که بسیاری از ناظران، توافق دوحه را یکی از عوامل فروپاشی نظام پیشین، قطع‌شدن روندهای سیاسی و آغاز بحران فراگیر کنونی در افغانستان می‌دانند.

منتقدان می‌گویند تأکید حکومت سرپرست امارت بر نقش «مثبت» امریکا در پروژه‌های زیرساختی، بدون پذیرش پیامدهای سیاسی، امنیتی و انسانی ۲۰ سال جنگ، نوعی بازنویسی گزینشی تاریخ است. بالخصوص آن‌که امارت در گفتمان داخلی خود هنوز امریکا را عامل اصلی ویرانی‌ها معرفی می‌کنند، اما در عرصۀ دیپلماتیک از نبود «مانع جدی» در روابط سخن می‌گویند.

این موضع‌گیری‌ها در حالی مطرح می‌شود که افغانستان همچنان با بحران عمیق اقتصادی، انزوای بین‌المللی، بسته‌بودن نظام سیاسی و نقض گستردۀ حقوق شهروندان روبه‌رو است؛ مسایلی که بدون پاسخ روشن به آن‌ها، سخن گفتن از «گسترش روابط» بیش از آن‌که واقع‌بینانه باشد، تلاشی برای مشروعیت‌سازی تدریجی تلقی می‌شود.

زلمی خلیل‌زاد، نمایندۀ پیشین خاص ایالات متحده برای صلح افغانستان، دیروز۷جدی وارد کابل شده و با مولوی امیرخان متقی، سرپرست وزارت امور خارجه حکومت سرپرست، دیدار و گفت‌وگو کرده است.

وزارت خارجه حکومت سرپرست با نشر خبرنامۀ اعلام کرده است که دو طرف در این دیدار دربارۀ گسترش روابط دوجانبه میان کابل و واشنگتن گفت‌وگو کرده‌اند. به نقل از امیرخان متقی، تعامل میان افغانستان و آمریکا وارد «مرحلۀ جدید» شده و فرصت‌هایی برای توسعه روابط دوجانبه از طریق گفت‌وگوهای دوام‌دار وجود دارد.

درحال حاضر زلمی خلیلزاد کدام سمت رسمی در وزارت خارجه امریکا ندارد اما طی یک سال گذشته این سومین سفر او به افغانستان است.

زلمی خلیلزاد در سفرقبلی اش به کابل دو پیام مهم دولت امریکا را به حکومت سرپرست فعلی رساند که بر آزادی زندانیان امریکایی از نزد حکومت سرپرست و واگذاری میدان هوایی بگرام به قطعات خاص امریکا مشمول میگردید.