کابل د طالبانو د بیا واکمنېدو وروسته د افغانستان د فکري او تعلیمي وضعیت په اړه سختې اندېښنې راپورته شوي دي

اتحاد د بشري حقونو فعالانو په یوه تازه بیان کې خبرداری ورکړی چې طالبان هڅه کوي په هېواد کې داسې یو «خاموش او بې‌تفکره» نسل وروزي چې نه پوښتنه کولی شي او نه د خپل نظر څرګندولو جرئت ولري. د دې نهاد په وینا، افغانستان د یوې پراخې «فکري تصفیې» له مرحلې تېرېږي، هغه بهیر چې د متخصص استادانو له لرې کولو، د پوهنتونونو تړلو او د مهمو رشتو له منځه وړلو سره په چټکۍ روان دی

 پوهنیز ناورین: زده‌کوونکي، استادان او راتلونکی نسل په خطر کې

اتحاد وايي چې د ټولنیزو علومو، حقوقو، ژورنالیزم او نورو حیاتي رشتو محدودول یوازې یو تعلیمي بدلون نه، بلکې د ټولنې د فکري ملا تیر ماتول دي. د دوی په باور، طالبان غواړي داسې یو ټولنیز جوړښت رامنځته کړي چې غږ پکې نه وي، پوښتنه پکې جرم وګڼل شي او فکر پکې د خطر نښه وي

د یونسکو او یونیسف معلومات ښيي چې افغانستان اوس له څو لویو ستونزو سره لاس‌اوګرېوان دی:

 د ښځینه ښوونکو کمبود 

 د درسي موادو ګډوډ او بې‌نظم حالت

 د تعلیمي ادارو د ظرفیت نشتوالی او کمزوری مدیریت

دغه ستونزې د زده کړو کیفیت په بې‌ساري توګه راکم کړی، او د نجونو د زده کړو تړل یې نور هم ژور کړی دی

 د نجونو پر زده کړو بندیز: د ملت نیمه برخه چوپه خوله شوې ده

له ۱۴۰۰ کال وروسته د نجونو د ښوونځیو او پوهنتونونو تړل یوازې یو بندیز نه دی، بلکې د یوې ټولنې د روښانه راتلونکي د ورانېدو زنګ دی. زرګونه ښځینه ښوونکې د کار له حقه محرومې شوې او په میلیونونو نجونې له خپل اساسي حق، یعنې زده کړو، بې‌برخې پاتې دي

کارپوهان خبرداری ورکوي چې د ښځینه کدرونو له منځه وړل د یوه ملت هغه نیمه برخه بې‌وسه کوي چې د نوښت، پرمختګ او ټولنیز بدلون تر ټولو مهم ځواک ګڼل کېږي

 خبرداری : افغانستان د فکري شاتګ پر درشل ولاړ دی

اتحاد د بشري حقونو فعالانو ټینګار کړی چې که دا وضعیت دوام وکړي، افغانستان له یو ژور فکري او ټولنیز بحران سره مخ کېږي. دوی وايي چې «یو ملت هغه وخت پرېوځي چې د پوهنې رڼا په کې مړه شي

دغه نهاد له نړیوالې ټولنې غوښتنه کړې چې د افغان ماشومانو، نجونو او د آزاد فکر د بقا لپاره عملي ګامونه پورته کړي، ځکه د دوی په وینا، «د یو ملت راتلونکی د زده کړه‌ییزو دروازو په پرانیستو پورې تړلی دی