ازبیکستان او ترکمنستان: د افغانستان د سوله‌ییز پرمختګ لپاره ګډې همکارۍ ته اړتیا ده

د ترکمنستان په پلازمېنه عشق‌آباد کې د «سولې او پرمختګ» تر عنوان لاندې په نړیوال کنفرانس کې، د ازبیکستان ولسمشر شوکت میرضیایف اعلان وکړ چې تاشکند د ترکمنستان سره په ګډه داسې تګلارې تر کار لاندې لري، چې موخه یې په افغانستان کې د دوامدار او سوله‌ییز پرمختګ ملاتړ دی. نوموړي ټینګار وکړ چې د سیمه‌ییز اتصال پراختیا، د ترانزیټي لارو فعالول او اقتصادي همکاري کولای شي د افغانستان د خلکو د ژوند د ښه کېدو لپاره بنسټیز بدلونونه رامنځته کړي

میرضیایف وویل، افغانستان د مرکزي او جنوبي اسیا ترمنځ یو مهم جغرافیایي پل دی او که دا هېواد د اقتصادي همکاریو په سیمه‌ییزه نقشه کې فعاله ونډه واخلي، نو نه یوازې به د افغانانو اقتصادي ستونزې کمې شي، بلکې ټوله سیمه به له ثبات او سوکالۍ برخمنه شي. هغه زیاته کړه چې ازبیکستان او ترکمنستان چمتو دي د انرژۍ، ترانزیټ، سوداګرۍ او زیربنایي پروژو له لارې له افغانستان سره عملي همکاري وکړي

خو په همدې حال کې، شنونکي او سیمه‌ییز څارونکي یادونه کوي چې د دغو همکاریو پر وړاندې جدي خنډونه موجود دي. د طالبانو اداره، چې اوس په افغانستان کې واکمنه ده، تر اوسه نه ده توانېدلې هغه لازم شرایط برابر کړي، چې د سیمې هېوادونه پرې باوري شي او خپلې اقتصادي دروازې په پراخه کچه پرانیزي

د شفافیت نشتوالی، محدودوونکي سیاستونه، د ښځو او بشري حقونو په برخه کې سخت دریځ، او د نړیوالې ټولنې سره ترینګلې اړیکې، هغه ستونزې دي چې افغانستان یې لا هم له نړیوال انزوا سره مخ کړی دی. همدا عوامل د دې لامل شوي، چې د سیمې د هېوادونو اقتصادي پلانونه او د اتصال پروژې له ځنډ او شک سره مخ شي

په کنفرانس کې ګډونوالو ټینګار وکړ چې سیمه‌ییزه همکاري یوازې هغه مهال بریالۍ کېدای شي، چې په کابل کې واکمنه اداره د تعامل، اصلاحاتو او باور جوړونې واقعي اراده وښيي. د دوی په باور، افغانستان باید داسې سیاسي او اقتصادي فضا رامنځته کړي، چې د پانګونې، سوداګرۍ او ترانزیټ لپاره خوندي او د باور وړ وي

اوس اساسي پوښتنه دا ده:

ایا د طالبانو اداره به وتوانېږي له انزوا ووځي، خپلې پالیسۍ بدلې کړي او د سیمې له هېوادونو سره د رغنده تعامل لپاره زمینه برابره کړي؟ که نه، نو د افغانستان د سوله‌ ییز پرمختګ لپاره وړاندې کېدونکي فرصتونه به همداسې له لاسه ولاړ شي او د هېواد خلک به لا هم د بې‌ثباتۍ او اقتصادي ستونزو دروند قیمت پرې کړي